SAĞLIK

Huzursuz Bacak Sendromu Nedir?

Huzursuz Bacak Sendromu, özellikle akşam ve gece saatlerinde bacaklarda ortaya çıkan; tarif edilmesi zor bir hareket ettirme dürtüsü, yanma, karıncalanma, çekilme hissiyle seyreden nörolojik bir hastalıktır.

Dinlenirken artar, hareketle geçici olarak azalır. En büyük zararı ise uyku kalitesini bozmasıdır.
Neden Olur?

Güncel bilimsel veriler HBS’nin temelinde şu mekanizmaları işaret ediyor:
• Beyinde dopamin dengesizliği
• Demir eksikliği (özellikle beyin dokusunda)
• Genetik yatkınlık
• Böbrek yetmezliği, diyabet, gebelik
• Bazı ilaçlar (antidepresanlar, antihistaminikler)

Batı Tıbbında En Güncel Tedaviler (2025)

1. Demir Tedavisi (Temel Adım)
• Ferritin düzeyi 75 ng/mL altındaysa tedavi öneriliyor
• Ağızdan ya da damar yoluyla demir

👉 Güncel kılavuzlar, demir eksikliği düzeltilmeden ilaç başlanmasını önermiyor.

2. Dopamin Agonistlerinden Geri Adım

Eskiden ilk seçenekti, artık daha temkinli kullanılıyor.
Neden?
• Uzun vadede belirtileri daha da kötüleştirebilen “augmentasyon” riski

3. Yeni Birinci Basamak: Alfa-2-delta Ligandları

Güncel yaklaşımda öne çıkan ilaç grubu:
• Gabapentin türevleri
• Pregabalin

✔ Uyku kalitesini artırır
✔ Sinirsel hassasiyeti baskılar
✔ Bağımlılık riski düşüktür

4. İlaç Dışı Klinik Öneriler
• Akşam kafein ve alkolün kesilmesi
• Uyku hijyeni
• Ilık duş, bacak masajı
• Düzenli ama aşırı olmayan egzersiz

Doğu Tıbbında Huzursuz Bacak Yaklaşımı

1. Akupunktur
• Sinir iletimini ve dopamin salınımını düzenlediği gösterilmiştir
• Haftalık kürlerle özellikle hafif–orta vakalarda etkili

2. Fitoterapi (Bitkisel Destekler)

Bilimsel literatürde öne çıkanlar:
• Magnezyum (kas gevşetici)
• Valerian (kediotu) – uyku kalitesi
• Ginkgo biloba – dolaşım desteği

⚠️ İlaçlarla etkileşim riski nedeniyle hekim kontrolü şart

3. Geleneksel Çin Tıbbı Bakışı

HBS, “Qi akışının bacaklarda tıkanması” olarak yorumlanır.
Tedavi hedefi:
• Kan dolaşımını artırmak
• Sinirsel aşırı uyarımı sakinleştirmek

Akupunktur + nefes + hafif gece egzersizleri birlikte uygulanır.

En Etkili Yaklaşım Hangisi?

Güncel tıp artık net söylüyor:

Huzursuz Bacak Sendromu tek bir yöntemle değil, kişiye özel kombine yaklaşımla kontrol altına alınır.

• Demir eksikliği düzeltilmeden ilaç anlamsız
• İlaç varsa yaşam tarzı şart
• Batı tedavisi + Doğu’nun destekleyici yöntemleri birlikte daha başarılı

Ne Zaman Mutlaka Doktora Başvurmalı?
• Uykusuzluk yaşam kalitesini bozuyorsa
• Gün içinde bacaklarda huzursuzluk başladıysa
• Demir eksikliği veya kronik hastalık varsa
• Belirtiler giderek artıyorsa