Kurum, vatandaşların karşılaştığı insan hakları ihlallerini inceleyen ve ayrımcılık iddialarını değerlendiren bağımsız bir kamu kurumu olarak görev yapıyor.
Ayrımcılık iddialarını inceliyor
TİHEK’e; cinsiyet, engellilik, din, dil, ırk, siyasi görüş, yaş ve benzeri nedenlerle ayrımcılığa uğradığını düşünen kişiler başvurabiliyor. Kurum, yapılan başvurularla ilgili inceleme yaparak ihlal tespit edilmesi halinde idari yaptırım uygulayabiliyor ve ilgili kurumlara tavsiye kararları gönderebiliyor.
Kötü muamele ve kapalı kurumları izliyor
Kurumun görevlerinden biri de cezaevleri, geri gönderme merkezleri, yaşlı bakım merkezleri ve çocuk kurumları gibi kapalı alanlarda kötü muamele ve işkence iddialarını izlemek. TİHEK, bu amaçla habersiz ziyaretler yapabiliyor ve rapor hazırlayarak kamuoyuyla paylaşabiliyor.
Ücretsiz başvuru yapılabiliyor
Vatandaşlar TİHEK’e ücretsiz başvuru yapabiliyor. Başvurular doğrudan kuruma iletilebildiği gibi e-Devlet üzerinden de gerçekleştirilebiliyor. Kurum, yargı yolu kapatılmadan idari çözüm üretmeyi hedefliyor. TİHEK kararları mahkemeler için delil niteliği taşıyabiliyor.
Eğitim ve farkındalık faaliyetleri yürütüyor
Kurum ayrıca insan hakları bilincinin güçlendirilmesi amacıyla:
• eğitim programları
• rapor ve yayın faaliyetleri
• kamu kurumlarıyla ortak çalışmalar
gerçekleştiriyor. Uluslararası insan hakları kurumlarıyla da ortak projeler yürütülüyor.
Mahkeme değil, hak arama mekanizması
Uzmanlar TİHEK’in mahkeme olmadığının altını çiziyor. Kurum tazminata hükmetmiyor ancak verdiği kararlarla hem kamuoyu oluşturuyor hem de hak ihlallerini görünür kılıyor. Bu yönüyle TİHEK, Türkiye’deki insan hakları sisteminde tamamlayıcı bir başvuru yolu olarak değerlendiriliyor.
