Tenisçi bileği nedir?
Halk arasında “tenisçi bileği” denilen durum, bilek çevresindeki tendon ve bağların tekrarlayıcı zorlanmaya bağlı hasarını tanımlar. En sık görülen tablolar arasında De Quervain tendinopatisi (başparmak tarafı) ve TFCC hasarı (küçük parmak tarafı) yer alır. Ağrı genellikle kavrama, burma ve bileği yana bükme hareketleriyle artar.
Belirtiler
-
Kavrama sırasında bilek veya başparmak tarafında ağrı
-
Şişlik ve hareket kısıtlılığı
-
Bilekte güçsüzlük, tıkırtı veya takılma hissi
-
Günlük işlerde zorlanma (kavanoz açma, yazı yazma, raket tutma)
Güncel tanı yöntemleri
Günümüzde tanıda ayrıntılı muayene temel olmaya devam ediyor. Bunun yanında:
-
Ultrasonografi ile tendon kılıflarında kalınlaşma ve sıvı artışı dinamik olarak değerlendirilebiliyor
-
MRG ve MR artrografi, TFCC yırtıkları gibi bağ ve kıkırdak hasarlarında küçük lezyonları saptamada yararlı görülüyor
-
Provokasyon testleri, hangi yapının etkilendiğini ayırt etmede kullanılıyor
Bu yöntemler birlikte değerlendirildiğinde gereksiz immobilizasyon veya cerrahinin önüne geçilebiliyor.
En güncel tedavi yaklaşımları
Tıbbi iddialarda kesin konuşmaktan kaçınılmakla birlikte güncel klinik yaklaşım şu basamaklara dayanıyor:
1) Ameliyatsız tedavi öncelikli
-
Aktivite düzenleme ve kısa süreli istirahat
-
Bilek–başparmak ateli kullanımı
-
Soğuk uygulama ve ödem kontrolü
-
Hekim uygun görürse kısa süreli antienflamatuar ilaçlar
-
Fizyoterapi ve egzersiz: eksantrik güçlendirme, tendon kaydırma egzersizleri
-
Teknik analizi: raket sap kalınlığı, kavrama ve antrenman yükünün gözden geçirilmesi
2) Girişimsel seçenekler
-
Ultrason eşliğinde enjeksiyonlar (özellikle De Quervain olgularında kısa dönemde belirti kontrolünde etkili olabileceği bildiriliyor)
-
PRP uygulamaları: bazı tendinopatilerde kullanılmakta, ancak kanıt düzeyi çalışmalar arasında farklılık gösterebiliyor
-
ESWT (şok dalga): seçilmiş kronik olgularda destek tedavisi olarak değerlendiriliyor
3) Cerrahi ne zaman?
Uygun konservatif tedaviye rağmen 3–6 ayda belirgin düzelme görülmeyen ve görüntüleme ile yapısal hasarı doğrulanan olgularda cerrahi seçenekler gündeme gelebilir. Güncel yaklaşımda çoğu girişim artroskopik veya küçük kesilerle planlanmaktadır. Karar mutlaka ortopedi veya el cerrahisi uzmanlarınca verilir.
Spora dönüş ve korunma
-
Isınma–soğuma rutinlerinin aksatılmaması
-
Önkol ve bilek kaslarını güçlendirme programı
-
Antrenman yükünü kademeli artırma
-
Ağrı varken zorlayıcı hareketlerden kaçınma
Hangi durumlarda doktora başvurulmalı?
-
İki haftadan uzun süren ya da giderek artan ağrı
-
Gece uykudan uyandıran şikayet
-
Belirgin şişlik, kilitlenme veya güç kaybı
-
Düşme sonrası şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı
Bilimsel çalışmalar ne söylüyor?
-
Journal of Hand Surgery dergisinde yayımlanan randomize çalışmalar, De Quervain’de ultrason eşliğinde uygulanan steroid enjeksiyonlarının kısa dönem semptom kontrolünde etkili olabileceğini bildiriyor.
-
American Journal of Sports Medicine yayınlarında TFCC lezyonlarında artroskopik onarımın seçilmiş olgularda fonksiyonel sonuçları iyileştirebildiği aktarılıyor.
-
Cochrane Database of Systematic Reviews kapsamındaki derlemeler, tendinopatilerde egzersiz temelli rehabilitasyonun temel yaklaşım olarak önemini koruduğunu, PRP ve ESWT gibi yöntemlerde ise kanıt düzeyinin heterojen olduğunu belirtiyor.
Bu bulgular, tedavinin bireysel değerlendirme ile planlanması gerektiğine işaret ediyor.




