Arkeologlara göre yazıtlar yalnızca tarihi bilgi değil, aynı zamanda dönemin siyasi ve dini düşünce dünyasına açılan bir pencere niteliğinde.
Kral kendisini “tanrılar tarafından seçilmiş” olarak tanımlıyor
Antiochos, yazıtlarda kendisini Pers ve Makedon kökenli iki büyük geleneğin varisi olarak tanımlar. Bu soy vurgusu, krallığının meşruiyetini güçlendiren ana tema olarak öne çıkıyor. Kral, tanrıların lütfuyla hükümdar olduğunu ifade ederken, ölümünden sonra tanrılar arasına katılacağına inandığını da açıkça dile getiriyor.
Uzmanlara göre bu anlatı, Kommagene Krallığı’nın doğu ile batıyı sentezleyen özgün kimliğini yansıtıyor.
Kutsal alan ve törenlerin sürdürülmesini vasiyet ediyor
Yazıtların en dikkat çeken bölümleri, Nemrut’taki kutsal alanın nasıl kullanılacağına ilişkin ayrıntılı talimatlar içeriyor. Antiochos, dev heykellerin önünde törenler düzenlenmesini, bayram günlerinde kurban ve anma merasimleri yapılmasını istiyor. Bu törenlerin gelecek kuşaklar tarafından sürdürülmesi de özellikle vurgulanıyor.
Yazıtlarda ayrıca, bu düzeni koruyanlara dua; zarar verenlere ise açık bir beddua yer alıyor.
Gizemden çok bir “insanlık belgesi”
Antiochos yazıtları, son yıllarda sıkça gündeme gelen “Nemrut’un gizemleri” tartışmalarından bağımsız olarak, bilimsel açıdan daha sakin fakat daha güçlü bir anlatı sunuyor. Yazıtlar; bir hükümdarın ölümsüzlük arayışını, inanç dünyasını ve geleceğe bırakmak istediği izleri ayrıntılı biçimde ortaya koyuyor.
Araştırmacılar, yazıtların yalnızca tarihçiler için değil, siyaset, din ve kültür tarihi açısından da önemli bir kaynak olduğuna dikkat çekiyor.
UNESCO mirasında yaşayan mesaj
Nemrut Dağı bugün UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde yer alıyor. Güneşin doğuşu ve batışında ziyaretçileri büyüleyen dev heykellerin arkasında, taşa kazınmış bir kralın sesi duruyor. O ses, iki bin yıldır aynı soruyu fısıldıyor: “Hatırlanmak için ne inşa edersin?”
