Kış aylarında birçok evde başvurulan yöntemlerden biri, çamaşırların petek üzerinde ya da kapalı mekanda kurutulması. Ancak bilimsel çalışmalar, bu alışkanlığın iç ortam havasında kimyasal yükü artırabileceğine işaret ediyor.
PubMed’de yayımlanan araştırmalarda, kokulu deterjan ve yumuşatıcıların kullanıldığı çamaşırlardan kurutma sırasında uçucu organik bileşiklerin (VOC) havaya karışabildiği bildiriliyor. Bu bileşiklerin önemli bölümünün, ürünlere eklenen parfümler ve yumuşatıcı kimyasallardan kaynaklandığı belirtiliyor.
Uzmanlar, bu maddelerin özellikle
• kapalı ve yetersiz havalandırılan evlerde birikebileceğini
• çocuklar, astım ve alerji hastaları için daha hassasiyet oluşturabileceğini
• bazı kişilerde baş ağrısı, boğazda yanma hissi, solunum yakınmalarıyla ilişkilendirilebileceğini
ifade ediyor. Araştırmalar, bu etkilerin kişiden kişiye değişebildiğini ve her bireyde aynı düzeyde görülmeyebileceğini vurguluyor.
Bilimsel çalışmalarda ne bulunuyor?
Çeşitli akademik yayınlarda
• kokulandırılmış çamaşır ürünlerinden VOC salımı ölçülmüş,
• bu bileşiklerin kurutma sırasında iç havaya karışabildiği gösterilmiş,
• bazı bileşiklerin uzun süre kapalı ortamda kalabildiği bildirilmiştir.
Araştırmacılar, kesin neden-sonuç ilişkilerinin her durum için net olmadığını, ancak ihtiyatlı davranmanın yararlı olacağını belirtiyor.
Risk nasıl azaltılabilir?
Sağlık otoritelerinin önerileri ve bilimsel yayınların sonuçlarına dayanarak şu pratik önlemler tavsiye ediliyor:
• Çamaşırları mümkünse açık alanda kurutun
• Ev içinde kurutuyorsanız odayı düzenli havalandırın
• Güçlü kokulu yumuşatıcı ve deterjanları sınırlayın
• Kokusuz veya “hipoalerjenik” ürünleri tercih edin
• Kurutma makinesi kullanılıyorsa hava çıkışının uygunluğunu kontrol edin
Uzmanların ortak mesajı temkinli: Tertemiz görünen çamaşırlar, görünmeyen kimyasal bir bulut da bırakabilir. Bu nedenle özellikle petek üzerinde ve kapalı alanlarda kurutma alışkanlığına dikkat edilmesi öneriliyor.