ALT, tıbbi adıyla alanin aminotransferaz, esas olarak karaciğer hücrelerinde bulunan bir enzim olarak biliniyor. Karaciğer hücreleri hasar gördüğünde ALT kana geçiyor ve kan tahlillerinde yüksek değerler şeklinde karşımıza çıkabiliyor.
Uzmanlara göre ALT’nin yüksekliği ya da düşüklüğü tek başına kesin tanı anlamına gelmiyor. Sonuçların AST, GGT ve hastanın klinik şikayetleriyle birlikte değerlendirilmesi gerekiyor.
ALT yüksekliği ne anlama gelir?
ALT yüksekliği en sık karaciğer hücre hasarı ile ilişkilendiriliyor. Değer ne kadar yüksekse, hasarın ciddiyeti hakkında fikir verebiliyor ancak tek başına belirleyici değil.
Olası nedenler
-
hepatit A, B, C gibi viral hepatitler
-
alkol ve bazı ilaçlara bağlı karaciğer hasarı
-
alkolsüz yağlı karaciğer hastalığı
-
siroz
-
safra yolu tıkanıklıkları
-
obezite, insülin direnci ve metabolik sendrom
ALT’nin AST’den daha yüksek olması çoğu zaman karaciğer kaynaklı süreci düşündürüyor.
ALT düşüklüğü ne anlama gelir?
ALT düşüklüğü genellikle klinik açıdan önemli kabul edilmiyor ve çoğu kişide normal varyasyon olarak değerlendiriliyor.
ALT düşüklüğü hangi durumlarda görülebilir?
-
sağlıklı bireylerde
-
ileri karaciğer yetmezliği durumlarında düşük ölçümler görülebilir
-
yoğun B6 vitamini eksikliğinde
Düşük ALT çoğu zaman acil bir duruma işaret etmez, hekim tarafından klinik tablo ile birlikte yorumlanır.
Hangi belirtilerle birlikte önem kazanır?
-
gözlerde ve ciltte sararma
-
karın sağ üst kadranda ağrı
-
koyu renkli idrar
-
iştahsızlık, yorgunluk
-
mide bulantısı ve kusma
Bu şikayetlerle birlikte ALT yüksekliği varsa gecikmeden hekime başvurulması öneriliyor.
Önemli hatırlatmalar
-
tek bir ALT sonucu ile tanı konulmaz
-
referans aralıkları laboratuvara göre değişebilir
-
ilaç başlama veya bırakma mutlaka hekim kontrolünde olmalıdır
