Koronavirüs kalıcı kısırlık oluşturabiliyor

Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Doç. Dr. Ümit Savaşçı, koronavirüs geçiren bireylerde hastalık sonrasında ortaya çıkan bazı semptomları açıkladı. 

Doç. Dr. Savaşçı, İtalya'da koronavirüs sonrası kangren olan hastanın parmaklarının kesilme vakasının Türkiye'de de yaşandığını söyledi.
"Ülkemizde özelikle bacaklarda bazen parmaklarda koronavirüsün neden olduğu pıhtı atması neticesinde organlarda beslenme sıkıntısı oldu. Bizim hastanemizde de hastaların ayaklarında, parmaklarında bu tür vakalarımız ne yazık ki oldu. Eğer herhangi bir organ beslenemezse, kan oraya ulaşmazsa dokular beslenemediği için çürüyor, dolayısıyla onlar kesilmek zorunda kalabiliyor. Genelde ilk yatışından 1 hafta 10 gün sonra görüyoruz. Taburcu olduktan sonra bu tür etkiler genelde olmuyor. Hastanede yatarken, yoğun bakımda yatarken organ kayıplarıyla, ölü doku kayıplarına rastladığımız vakalar oldu."

HASTALIK SONRASINDA EN ÇOK KOKU VE TAT KAYBI OLUYOR

Doç. Dr. Savaşçı, koronavirüs geçirip sağlığına kavuşan bireylerde en çok koku ve tat kaybının uzun süre geri gelmediği yönünde şikayetlerin olduğunu ifade etti. Doç. Dr. Savaşçı, "6 ayın üzerinde toku ve tat kaybı olan hastalarımız var. Özellikle koku egzersizi yaptırıyoruz; gün içinde 3-4 kez kahve koklama gibi. Şu an kullanabileceğimiz lokal sprey gibi bir madde yok. Buradaki sinir uçlarında virüse bağlı bir harabiyet gerçekleştiği için, zamanla bunun geri dönüşünü bekleyeceğiz. Bugüne kadar virüsün kalıcı hasar bırakmadığını biliyoruz. Zamanla tat ve koku kaybı geri gelecektir, bir endişe duymasınlar" diye ekledi.

SİGARA İÇENLERDE KALICI HASAR BIRAKIYOR

Doç. Dr. Savaşçı, koronavirüsün ardından nörolojik bazı hastalıkların da kalabildiğinin altını çizerek, "Özellikle denge bozukluğu yaşayabiliyorlar. Akciğerlerde özelikle eski akciğer performansını sergileyemiyorlar. Merdiven çıkarken, yürürken nefes nefese kalma gibi; ancak bunlar da gün geçtikçe genelde geri dönüşlü kayıplı. Oksijene bağımlı olan hastalarımız oluyor. Eve cihazla gönderdiğimiz hastalarımız oluyor. Eğer altta bir kalıcı akciğer hasarı önceden varsa ve sigara da içiyorsa tabii ki akciğerde kalıcı hasarla birlikte, oksijene bağımlı halde ne yazık ki hapis durumda kalabiliyorlar. Bu etkili kalıcı bir hasar yapabiliyor. Özellikle koronavirüsü geçirdikten 1 ay sonra kalpte bir kuş çırpıntısı gibi ritim bozukluğu yaşıyorlar. Bunlar bazen çok ciddi olup, ölümcül sonuçlar olabiliyor. Böyle bir şey hisseden hastalarımızın kardiyoloji bölümüne gözükmeleri gerekiyor" diye açıkladı.

KORONAVİRÜS ERKEKLERDE KISIRLIĞA NEDEN OLUYOR

Doç. Dr. Savaşçı, yurt dışındaki yayınlarda koronavirüs geçiren erkeklerde kalıcı kısırlık oluştuğunun ispatlandığını, bununla ilgili Türkiye'de de önümüzdeki günlerde çalışma yapılacağını ifade etti. Savaşçı, "Özellikle erkeklerde bu da ispatlanmış bir çalışmadır; üreme hücrelerinde tüplerini etkileyecek vaziyette, pıhtı atma suretiyle beslenmesini bozarak kalıcı kısırlığa neden olabileceğine ilişkin çok önemli yayınlar dile getirildi. Hastalığı ağır geçirmişse kişide kalıcı hasarlar kalabiliyor. Üroloji kliniği ile takip ediliyor bu, şu anda testler yapılıyor. Özelikle kadınlarda saç dökülmesine neden olduğuna dair yayınlar var. Kalıcı diş kayıplarına neden olduğuna dair yayınlar var” diye ekledi.

KORONAVİRÜS PIHTI OLUŞTURARAK ORGANLARIN BESLENMESİNİ BOZUYOR

Çünkü koronavirüs hastalığı damarlarda küçük küçük pıhtılar oluşturuyor ve bazı organların beslenmesini bozuyor. Damarları da etkiliyor. Etkilediği, beslenmesi bozulan organlarda, bir dalın kuruması gibi, saçlar etkilenirse saç dökülmesi, diş kaybı, erkeklerde kısırlık gibi, kalpte ritim bozukluğu, kalp yetmezliği gibi çeşitli belirtilere neden olabiliyor. Özellikle koronavirüs ilaçlarına kan sulandırıcıların eklenmesi bu durumda önemli hale geliyor. Pıhtı atmasının önlenmesi tedavide çok önemli bir basamak haline geldi" ifadesini kullandı.