BİYOKİMYA

MCH ve MCHC yüksekliği düşüklüğü nedir?

MCH ve MCHC, kırmızı kan hücrelerindeki hemoglobin miktarı ve yoğunluğunu gösteren parametrelerdir. Düşüklükleri çoğunlukla demir eksikliği ile, yükseklikleri ise B12–folat eksiklikleriyle ilişkili olabilir. Değerler belirtilerle birlikte değerlendirilmelidir.

🩸 MCH ve MCHC nedir?

  • MCH (Mean Corpuscular Hemoglobin): Bir alyuvardaki ortalama hemoglobin miktarını gösterir.

  • MCHC (Mean Corpuscular Hemoglobin Concentration): Alyuvar içindeki hemoglobinin yoğunluğunu ifade eder.

Bu iki değer, kansızlığın türünü anlamada MCV ile birlikte kullanılır.


⬇️ MCH / MCHC düşüklüğü ne anlama gelebilir?

Genellikle hipokromik-mikrositik anemi olarak adlandırılan tabloyla ilişkilidir. Olası nedenler:

  • demir eksikliği anemisi

  • kronik hastalık anemisi

  • talasemi taşıyıcılığı

Eşlik edebilecek belirtiler

  • halsizlik ve çabuk yorulma

  • baş dönmesi

  • tırnak kırılganlığı ve saç dökülmesi

  • soluk cilt


⬆️ MCH / MCHC yüksekliği ne anlama gelebilir?

Daha seyrek görülür. Olası nedenler:

  • B12 vitamini eksikliği

  • folat eksikliği

  • bazı karaciğer hastalıkları

  • alkol kullanımı

  • nadiren kalıtsal alyuvar hastalıkları

MCHC’nin belirgin yüksekliği, laboratuvar hataları veya bazı nadir hematolojik hastalıklarla ilişkili olabilir.


🛎 Ne zaman doktora gidilmeli?

Aşağıdaki durumlarda tıbbi değerlendirme geciktirilmemelidir:

  • ileri derecede halsizlik ve çarpıntı

  • merdiven çıkarken nefes darlığı

  • bayılma hissi

  • ellerde-ayaklarda uyuşma ve denge sorunları (B12 eksikliği şüphesi)

  • MCH/ MCHC ile birlikte Hb’nin de düşük olması


🔬 Tanıda neler yapılır?

MCH ve MCHC tek başına yorumlanmaz. Hekimler şunlarla birlikte değerlendirir:

  • Hb, Hct, MCV

  • RDW (dağılım genişliği)

  • ferritin, demir ve TDBK

  • B12 ve folat düzeyleri

  • periferik yayma

  • gerekli durumlarda hemoglobin elektroforezi


⚕️ Tedavi nasıl planlanır?

Tedavi nedene yöneliktir:

  • demir eksikliğinde uygun demir tedavisi

  • B12 veya folat eksikliğinde yerine koyma

  • kronik hastalıklara yönelik düzenleme

  • genetik kan hastalıklarında hematoloji takibi

Kendi kendine demir ya da vitamin başlanması tanıyı geciktirebilir ve zararlı olabilir.


🧪 Bilimsel çalışmalardan kısa notlar

  • demir eksikliği anemisinde MCH ve MCHC değişimlerini inceleyen klinik çalışmalar

  • B12 ve folat eksikliklerinde MCH yükselmesi ve nörolojik belirtiler ilişkisini değerlendiren yayınlar

  • talasemi taşıyıcılığında MCH ve MCV kombinasyonunun tanısal değerini araştıran çalışmalar

(Bağlantı verilmedi; yalnızca yayın türleri belirtildi.)


⚠️ Uyarı

Bu metin bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için hekim değerlendirmesi gereklidir.