SBÜ İzmir Tıp Fakültesi öğretim üyesi ve Dr. Behçet Uz Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları ve Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi Nefroloji Kliniği Eğitim Sorumlusu Prof. Dr. Dinçel, çocukların oyun, okul ortamı veya tuvalete gitmekten çekinme gibi nedenlerle idrarlarını uzun süre tutabildiğini belirterek, bu durumun zamanla ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini vurguladı.
“İdrar Tutmak Zararsız Değildir”
Prof. Dr. Dinçel, idrarın uzun süre tutulmasının mesane kaslarının işlevini bozduğunu ifade ederek şu bilgileri paylaştı:
“İdrarını sürekli tutan çocuklarda mesane kasları zamanla esnekliğini kaybeder ve mesane tam boşalamaz hale gelir. Bu durum idrarın böbreklere geri kaçmasına, tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarına ve uzun vadede böbrek dokusunda kalıcı hasara neden olabilir.”
Enfeksiyon ve Reflü Zinciri Böbreğe Uzanıyor
Mesanede uzun süre bekleyen idrarın bakteriler için uygun bir ortam oluşturduğunu belirten Prof. Dr. Dinçel, bunun idrar yolu enfeksiyonlarının sıklaşmasına yol açtığını söyledi.
Mesane içi basıncın artmasıyla idrarın böbreklere geri kaçmasının, tıpta “vezikoüreteral reflü” olarak tanımlandığını aktaran Dinçel, bu durumun böbrek dokusunda kalıcı nedbeleşmeye ve ilerleyen yıllarda kronik böbrek hastalığı riskinin artmasına neden olabileceğini ifade etti.
Doğru İşeme Alışkanlığı Hayati Önem Taşıyor
Çocuklarda böbrek sağlığının korunabilmesi için doğru işeme alışkanlıklarının erken yaşta kazandırılması gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Dinçel, ailelere şu önerilerde bulundu:
-
Çocuklar gündüzleri 2–3 saatte bir tuvalete gitmeye teşvik edilmeli
-
Oyun, ders veya sosyal ortam nedeniyle tuvalet ihtiyacı ertelenmemeli
-
Tuvalette mutlaka oturularak idrar yapılmalı
-
Ayaklar yere tam basmalı, gerekiyorsa ayak altına tabure konulmalı
-
Sırt dik, karın gevşek olmalı
-
İdrar tamamen bitmeden tuvaletten kalkılmamalı
-
Gün içinde yeterli miktarda su içilmeli
-
Kabızlık mutlaka önlenmeli, çünkü mesanenin tam boşalmasını engelleyebilir
Ebeveynlere Önemli Uyarı
Prof. Dr. Nida Temizkan Dinçel, çocuklarda idrar tutma alışkanlığına eşlik eden bazı belirtilerin göz ardı edilmemesi gerektiğini vurgulayarak ebeveynlere şu çağrıda bulundu:
“Tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonları, idrar kaçırma, gece alt ıslatma ya da tuvalet alışkanlığında belirgin sorunlar görüldüğünde ‘zamanla geçer’ diye beklenmemelidir. Erken dönemde yapılacak değerlendirme ve doğru yönlendirmelerle çocukların böbrek sağlığını korumak mümkündür.”