BİLİM

Ayaklarda yanma hissi: nedenleri ve güncel tedaviler

Ayaklarda yanma hissi, diyabetten vitamin eksikliğine, sinir sıkışmasından dolaşım sorunlarına kadar farklı nedenlerle ortaya çıkabiliyor. Uzmanlar, kesin tanı için muayenenin şart olduğunu, tedavinin ise nedene göre planlandığını belirtiyor.

Ayaklarda yanma hissi son yıllarda sağlık kuruluşlarına başvuruların sık nedenleri arasında yer alıyor. Uzmanlara göre bu şikayet tek bir hastalığın göstergesi olarak değerlendirilmemeli. Diyabet, sinir hasarı, vitamin eksiklikleri, mantar enfeksiyonları, damar dolaşım bozuklukları ve sinir sıkışmaları gibi çok çeşitli durumlar bu yakınmaya eşlik edebiliyor. Bazı kişilerde ise uzun süre ayakta kalma, dar ayakkabı kullanımı veya menopoz dönemindeki hormonal değişimler de yanma hissini artırabiliyor.

Nöroloji ve endokrinoloji uzmanları, özellikle periferik nöropati adı verilen sinir etkilenmelerinin önemli bir başlık olduğuna dikkat çekiyor. Bilimsel yayınlarda ayak tabanında yanma, karıncalanma ve uyuşma yakınmalarının sinir liflerinin hassaslaşmasıyla ilişkili olabileceği belirtiliyor. Ancak her yanma hissinin nöropati anlamına gelmediği, kesin tanının klinik değerlendirme ve gerekli görülürse laboratuvar testleriyle konulabileceği vurgulanıyor.

Tedavide tek bir “evrensel çözüm” bulunmadığı, yaklaşımın altta yatan nedene göre değiştiği ifade ediliyor. Kan şekeri kontrolünün sağlanması, B12 gibi eksik vitaminlerin yerine konması, uygun ilaç tedavileri, fizik tedavi uygulamaları ve yaşam tarzı düzenlemeleri en sık kullanılan yöntemler arasında yer alıyor. Uzmanlar, reçetesiz ürünlerin ve internetten önerilen karışımların bilinçsiz kullanımının şikayetleri artırabileceğine dikkat çekiyor.

Evde alınabilecek basit önlemler de rahatlama sağlayabiliyor. Ayağı sıkan ayakkabılardan kaçınmak, pamuklu çorap tercih etmek, ılık su banyoları, düzenli egzersiz ve sigaradan uzak durmak öneriler arasında sayılıyor. Yanma hissinin aniden başlaması, güçsüzlük, yaraya dönüşen lezyonlar veya diyabetle birlikte hızla ilerleme olması halinde gecikmeden sağlık kuruluşuna başvurulması öneriliyor.

Uzmanların ortak uyarısı ise net: Ayaklarda yanma hissi ihmal edilmemeli ve kendi kendine tanı konulmaya çalışılmamalı. Erken değerlendirme, hem altta yatan hastalığın aydınlatılmasını hem de ileride oluşabilecek komplikasyonların önlenmesini sağlayabiliyor.